Deniz yolu ile taşımaların her zaman en ucuz taşımacılık olduğu söylenir. Peki neye göre? Burada Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) devreye giriyor. Bu endeks dünya ticaretinde önemli rol oynayan bir endekstir. Baltık Kuru Yük Endeksi, deniz taşımacılığı sektöründe kullanılan bir göstergedir ve taşınan yük miktarını ve navlun fiyatlarını ölçmek için kullanılır. Bu makalede, BDI’nin ne olduğu, nasıl hesaplandığı ve neden önemli olduğu gibi konular ele alınacaktır.
Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) Nedir?
Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI), 200 yıllık geçmişi bulunan Londra merkezli Baltic Borsası (Exchange) tarafından, günlük olarak yayınlanan bir ekonomik göstergedir.
Endeks ilk kez 1985 yılında hesaplanmış ve ilerleyen yıllarda popülaritesi giderek artmıştır. 600’den fazla üyesi bulunan borsa, halka açık değildir. Verilerini kendi gerçek ticari üyelerinden aldığı için endeksi manipülasyondan korumaktadır.
Gemi taşımacılığında bulunan nakliyeciler, taşıma ücretlerinin (navlun) yönü hakkında bilgi sahibi olmak için bu endeksten faydalanırlar. Baltık Denizi ülkeleri ile sınırlı değildir. Tüm dünyadaki kuru yük taşımacılığı verileri üzerinden hesaplanmaktadır. BDI, deniz taşımacılığı sektöründe kullanılan bir endekstir. Bu endeks, dünya genelinde navlun fiyatlarını ve taşınan yük miktarını ölçmek için kullanılır. BDI, 23 farklı nakliye rotası için hesaplanır ve bu rotalardaki taşıma işlemleri göz önüne alınarak hesaplanır. Endeks, hem açık deniz hem de kıyı bölgelerindeki nakliye işlemlerini kapsar.
Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) Nasıl Hesaplanır?
Baltık kuru yük endeksi (BDI), belirli bir tarihte dünya genelindeki tüm gemilerin taşıdığı yük miktarını ölçer. Endeks, 1985 yılında 1000 baz puan olarak başladı ve o zamandan beri sürekli olarak güncellendi. BDI, aşağıdaki faktörleri içeren bir hesaplama yöntemi kullanır:
- Taşınan yük miktarı
- Gemilerin büyüklüğü
- Navlun fiyatları
Endeks, gemi türleri olan Handysize, Supramax, Panamax ve Capesize dökme yük gemilerinin tonajları, sayıları, rotaları, taşıdıkları yük ve fiyatları göz önünde bulundurularak hesaplanır.

BDI’nin hesaplanması için öncelikle, her rotada taşınan yük miktarı belirlenir. Bu miktarlar, liman kayıtlarından ve nakliye şirketlerinden toplanır. Daha sonra, her rotadaki gemilerin ortalama büyüklüğü belirlenir. Bu bilgi, gemi sahipleri tarafından sağlanır. Son olarak, navlun fiyatları hesaplanır. Navlun fiyatları, belirli bir rotadaki taşıma talebinin ve gemi kapasitesinin bir fonksiyonudur.
Tüm bu faktörler, BDI’nin hesaplanması için kullanılır. BDI’nin hesaplanması sonucu, dünya genelindeki deniz taşımacılığı sektöründeki durum hakkında bir fikir edinmek mümkündür.

Endeksin, 2000’li yılların başına gelene kadar yatay şekilde seyrettiğini görmekteyiz. 2000’li yılların başında ekonomilerdeki büyümeler ile yükseliş trendine giren endeks, en yüksek değeri olan 11800 puana 2008 yılının Mayıs ayında ulaşmıştır. Tüm dünyayı sarsan 2008 krizinden sonra endeks, tarihinin en sert düşüşünü görmüştür. Kriz sonrasında dünya ekonomisi kısıtlı da olsa büyüme gösterebilmiştir. Krizden önce inşa edilmesi için ciddi sayıda gemi siparişi verilmişti. İnşa edilen gemilerin, 2009-2010 yıllarından sonra hizmete girmeye başlaması ile dünya kuru yük taşımacılık kapasitesinde büyük ölçüde artma meydana gelmiştir. Bu sebepten dolayı endeks 2000’li yıllardan önceki değerlerine tekrar gelmiştir. 2019 yılının ilk aylarında endeks yükselişe geçse de pandemi sebebiyle yaşanan büyük ekonomik krizden dolayı tekrar düşüşe geçmiştir.
Baltık Kuru Yük Endeksi Neden Önemlidir?
BDI, dünya ekonomisindeki büyük taşıma işlemlerinin bir göstergesi olarak kullanılır. Bu endeks, navlun fiyatlarındaki değişiklikleri ölçerek dünya ticaretindeki dalgalanmaları takip etmeye yardımcı olur. BDI, özellikle ticaret hacmi yüksek ülkeler için önemlidir. Bu ülkeler, ihracat ve ithalat işlemlerinin çoğunu deniz taşımacılığıyla gerçekleştirirler. Bu nedenle, Baltık Kuru Yük Endeksindeki ticaret hacmi yüksek ülkelerin ekonomik durumunu da etkiler. Örneğin, BDI’deki düşüşler, dünya genelinde ekonomik durgunluğun bir işareti olarak kabul edilir.
BDI ayrıca, nakliye endüstrisindeki şirketler için de önemlidir. Şirketler, BDI’deki değişiklikleri takip ederek navlun fiyatlarını ayarlayabilirler. Bu şekilde, nakliye şirketleri rekabetçi kalmak için navlun fiyatlarını düzenleyebilirler.
Sonuç olarak, BDI dünya ekonomisindeki deniz taşımacılığı sektörünün önemli bir göstergesi olarak kabul edilir. Bu endeks, dünya ticaretindeki dalgalanmaları ölçmek ve takip etmek için kullanılır. Ayrıca, nakliye endüstrisindeki şirketlerin navlun fiyatlarını ayarlamalarına yardımcı olur. Bu nedenle, BDI’nin dünya ekonomisindeki rolü oldukça önemlidir. Fakat tek başına ekonomik göstergelerin yön vericisi durumunda değildir. Farklı etkenlerden tetiklenerek farklı taraflara doğru yönlenebilir.