Liman cüzdanı, bir diğer ismi ile gemi adamı cüzdanı, denizcilik alanında sizin yeterli olduğunuzu belgeleyen bir çeşit ehliyettir. Nasıl ki karada araba sürmek için ehliyet ihtiyacınız var ise, doktor olabilmek için diploma lazım ise gemide çalışmak için de bu belgeye ihtiyacınız bulunmaktadır. Gemi adamlarına verilen bu belgeye sahip olan kişi, gemide kendisine verilen işleri ve sorumlulukları tam olarak yerine getirmeye yetecek olan eğitimi almış anlamına gelmektedir.
İçindekiler
Gemi adamı belgesi, gemici belgesi, gemi adamı ehliyeti ve gemi adamı cüzdanı da denilen bu belge, gemi adamı kursu ve sınavlarını tamamlayıp Gemi Adamları Sınav Merkezi (GASM) tarafından yapılan gemi adamları yeterlilik sınavlarında gerekli puanı almış kişilere verilen belgedir. Ehliyet denilmesinin bir diğer nedeni ise, bu belgenin ehliyet gibi gemide çalışmak için yeterli minimum yeterliliğe sahip olunduğunu göstermesindendir.
Türk bayraklı gemilerde pasaport yerine de geçmektedir. Eskiden bunun için Polis Vizesi işlemleri vardı fakat şimdi bu işlemin kaldırıldığını biliyoruz. Bu belge sayesinde bir çok ülkeye pasaport veya vize olmadan giriş yapmak da mümkün olmaktadır. (Fakat şirketlere giderken yine de yanınızda pasaport olması gerekmektedir. Pasaport muafiyeti her ülkede ve gemi tipinde geçerli olamayabiliyor)
Resmi olan her belgede olduğu gibi bunda da belirli şartları sağlamak ve gerekenleri yapmak gerekmektedir. Yapılması gereken ilk konulardan bir tanesi de hangi kadro için bu gemi adamı belgesinin alınacağına karar verilmesi gerektiğidir. Çünkü gemideki herkes için aynı belge düzenlenmemektedir.
Öncelikle gemici belgesini almak istediğiniz kadro için gerekli olan eğitimleri tamamlamak için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir gemi adamı kursuna gitmeniz ve gemide çalışabilmek için gerekli olan temel eğitimleri buradan almanız gerekmektedir. Gitmeyi planladığınız kurs ile ilgili bilgiye bakanlığın web sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz. Bu şekilde son zamanlarda sıklıkla karşılaştığımız dolandırıcılık mağdurlarından da olmazsınız.
Almış olduğunuz kurs sonucunda gireceğiniz sınavlarda başarılı olmanız durumunda size bir başarı belgesi verilir fakat bu başarı belgesi ile hemen gemici cüzdanınızı alamazsınız. Gerekli olan bir diğer önemli evrak da Gemi Adamı Olur Sağlık Raporu‘dur.
Bu önemli olan iki evrakla beraber aşağıda belirtilen diğer evrakları da hazırlayıp size en yakın Liman Başkanlığı‘na müracaat ederek gemi adamı cüzdanınızın çıkarılması için gerekli adımları tamamlamış olacaksınız.
Yukarıda bahsettiğimiz gerekli olan evraklar aşağıda listelenmiştir.
Eğitimidir, sınavlarıdır, başarılı olunca sertifikalarıdır, defter ücretidir, sağlık raporudur. Aklınızda gemi adamı cüzdanı fiyatı ne kadar olacağı konusunda epey soru işareti oluşması muhtemeldir. Fiyatlar kesin olmamakla beraber aşağıda kabaca şöyle hesaplanabilir;
Yukarıda yazılanlar sadece resmi dairelerde harcanması gereken olan tahmini rakamlardır. Buna sizin konaklamanız, yol masraflarınız, yemek harcamalarınız, fotokopi ve diğer masraflarınız da eklenirse kendinize göre tahmini bir fiyat çıkabilir.
Ama ıvır zıvır diyebileceğimiz miktarları hesaplarımıza dahil etmeyecek olursak, gemi adamı cüzdan maliyeti 2500TL-3250TL aralığında değişkenlik gösterecektir diyebiliriz.
Bir kere aldığınız belgeyi de ömür boyu kullanamıyorsunuz. Diğer tüm evrakların geçerlilik süresi olduğu gibi gemi adamı cüzdanının da bir geçerlilik süresi var. Liman cüzdanı geçerlilik süresi 5 yıl ile sınırlandırılmıştır.
Bu geçerlilik süresi cüzdanın kendisi ile ilgili değildir. Cüzdana işletilmiş olan eğitimlerin geçerlilik süreleri dolunca eğitim yenilemesi yapılıp yenilenen eğitimlerin yeniden cüzdana işletilmesi gerekmektedir. Veya cüzdan sahibinin yeterliliğinde bir değişiklik olması durumunda da cüzdan yenilenmesi gerekmektedir.
Bu eğitim sürelerini dolduran veya yeterliliğinde değişiklik olan kişilerin bağlı bulundukları liman başkanlıklarına gidip cüzdan yenilemelerini yapmaları gerekmektedir.
Gemi adamı belgesi yenilemek için ilk seferdeki gibi çok detaylı evrak istenilmemektedir. Eğitim nedeni ile yenileme yapılacaksa eğer yenilenen eğitim belgeleri, veya yeterlilik değişikliği nedeni ile yenileme yapılacaksa yeni yeterliliğe geçiş ile ilgili sınav başarı belgelerinin liman başkanlığına verilmesi gerekmektedir.
Bu esnada geçerlilik süresi içerisindeki gemi adamı sağlık belgesi, yenileme dilekçesi, yenileme sertifika ve defter ücretinin yatırıldığına dair banka dekontu ve fotoğraf da istenilen belgeler arasındadır.
Başvurusu yapılmış olan gemi adamı cüzdanı ne zaman teslim edilir sorusuna her zaman kesin bir cevap verilememektedir. Ankara’da tek yerde bulunan basım merkezinin yoğunluğuna göre süre değişkenlik göstermektedir.
Gemi adamı ehliyetinin başvuru yapıldıktan sonra ortalama teslim süresi 7-15 iş günü arasında değişmektedir. Genel olarak yoğunluklar bayram ve yılbaşı önceleri, herkese aynı zamanda verilmiş olan sertifikaların bitimine 1 ay kalan süreler ve herkesin denize çıkmakta yoğunluk yaşanan yaz ayları olduğu genel olarak söylenebilir.
Bu yazının güncellendiği tarih Ocak 28, 2023 06:57