Ballast Water Treatment Sistemi

Deniz ekolojisinin korunması amacı ile IMO’da kabul edilen Ballast Water Treatment Sistemi konulu yazımızda bu sistemin çalışma prensibi, yürürlüğe girme tarihi ve sistemde kullanılan ekipmanların ve sürecin nasıl işleyeceği yönünde bilgi vermeye çalışacağız.

Ballast Water Treatment Sistemi Nedir?

Gemilerden kaynaklanan kirliliklerin sınırlandırılması ve kontrol altına alınması amacı ile devreye alınan bu sistem, gemilerin balast operasyonları ile denize basılan suyun içerisindeki farklı organizmaların, bölgeleri dışarısına taşınarak ekolojik karışıklığı engelleme amacı ile IMO MEPC tarafından kabul edilmiştir.

Ballast Water Treatment Sistemi Çalışma Prensibi

Balast suyu ıslah sistemi kendi içerisinde farklı görev veya filtreleme yapan birden fazla ekipmanın birleşmesi ile oluşmuştur. Aşağıda listelenen ekipmanların tamamı, kusursuz bir ayrıştırma sistemi oluşumu için yeterli olacaktır.

Monitör/Ekranlar

Balast suyu içerisinde bulunan maddeleri daha etkili olarak ayrıştırılabilmesi ve kullanım kolaylığı bakımından sabit veya mobil olarak bulunabilirler. Balast suyu içerisindeki ayrıştırma işlemi için herhangi zehirli bir madde veya kimyasal kullanımına gerek yoktur. Ekran filtreleme sistemleri genel olarak büyük ve görülebilen parçaların ayrıştırılmasında etkilidir. Daha küçük boyutlu ve mikroorganizmaların ayrıştırılmasında etkili sistem değillerdir.

Hydrocyclone

Çok etkili bir ayrıştırma yöntemidir. Santrifüj etkisi ile büyük papçaların balast suyundan kolaylıkla ayrışmasını sağlamaktadır. Hareketli bir parçası bulunmadığından sistem kurulumu ve işletmesi oldukça basittir. Bu da küçük parçaların ve mikroorganizmaların ayrışması için yeterli verime sahip değildir.

Koagülasyon 

Her ne kadar fiziksel ayrıştırma yöntemleri ile boyut olarak küçük olan parçaları ayrıştırmak mümkün olmasa da, koagülasyon yöntemi ile kısmen daha küçük boyutlu maddeleri balast suyundan ayrıştırmak mümkün olabilmektedir. Bu yöntemde küçük parçaların flocculation sistemi içerinde bulunan küçük floc ların içerilerinden geçirilmeleri yöntemi ile küçük parçaların oralara tutunması ile sudan ayrışması sağlanır. Bir nevi manyetik ayrışmaya benzemektedir.

Medya Filtreleme

Gemide kullanımı en uygun metodlardan birisi olan katı ayrıştırma filtreleme yöntemlerinden birisidir. Sıkıştırılmış , iç içe geçmiş filtlelerden oluşur ve küçük parçaların bu filtrede takılıp kalma esasına göre çalışır. Yer kaplamayan hacim ve düşük yoğunluklarından ötürü konvansiyonel granül filtreleme yöntemlerine göre daha fazla tercih edilmektedir.

Manyetik Alan Filtrelemesi 

Koagülasyon yöntemlerinde kullanılır. Yukarıda koagülasyon ile ilgili resimde de görülebileceği üzere sıvının manyetik bir alandan geçerken içerisindeki manyetik tortuların burada takılı kalması esasına göre çalışır.

Kimyasal Giderim

Biosit adı verilen bakteriler balast suyu içerisindeki istenmeyen canlılarla mücadelede kullanılır. Balast suyu içerisindeki deniz canlı organizmalarını inaktif eder.

Ultra Viole Giderim Üniteleri 

Ultraviole giderim ünitelerinde içerisinden balast suyunun geçtiği ultraviole ışıklarını barındıran bir tüp bulunur. Balast suyu bu tüpün içerisinden geçerken ultraviole ışığı su içerisindeki organik maddeleri zararsız hale getirir. Bir çok gemide zaten hidrofor sisteminde faal olarak kullanılan en başarılı yöntemlerden bir tanesidir.

Deoksijenerasyon Sistemleri 

İsminden de anlaşılabileceği üzere, su içerisinde oksijeni minimize etmek sureti ile canlı yaşantısına son verilmesi mantığına yararayan sistemdir. Genelde suyun içerisine nitrojen enjekte edilerek bir nevi inertleme metodudur. Bu işlem genel olarak 2-4 gün aralığında sürmektedir. O nedenle kısa sefer yapan gemilere uygulanması zor olacaktır. Bununla beraber donanımında zaten inert jeneratörü veya inert işlemi yapan bir gemide bu sistemin entegrasyonu, kurulumu hacimsel bazda sistem açısından çok büyük kolaylık sağlamaktadır.

Isı ile Giderim Üniteleri 

Bu sistemin mantığı , balast suyunun içerisindeki bakterilerin ölmesine yetecek kadar balast suyunu ısıtma temeline dayanmaktadır. Bu işlem için dışarıdan bir ısıtma sistemi balast alımına, tankına entegre edilebilir ve gemi soğutma suyu da tekrar soğutma işlemine tabi tutulabilir. Elbette bu işlem uzun zaman alacaktır ve geminin balast tanklarında ısıtmaya bağlı olarak korozyon oluşumunu hızlandırabilecektir.

Akustik-Kavitasyon Üniteleri 

Ultrasonik enerji, tank içerisindeki suda bulunan hücrelerin imhasında kullanılabilmektedir.

Elektriksel Dalga/Dalga Plazma Üniteleri 

Bu teknoloji halihazırda geliştirilme aşamasındadır. Bu teknoloji, enerjinin ani yükselişi ile balast suyu içerisinde  yaşayan mikro canlıları yok ederek balast suyunun temizlenmesini amaçlamaktadır.

Gemilerde Kullanılan Ballast Water Treatment Sistemi

Mevcut gemilerde, yukarıda saydığımız çeşitli giderim ünitelerinin 2-3 tanesi birbirlerine entegre edilerek kullanılmaktadır. Genele olarak 2 kademeden oluşan balast suyu ıslah yöntemlerinde ilk kademede fiziksel ayrıştırma, diğer kademede de kimyasal veya elektriksel olarak ayrıştırma ile maksimum canlı imhası sağlanmaya çalışılmaktadır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu sistemlerin seçimi farklı etkenlere bağlı olarak gemi operatörün geminin çeşidine, seferlerine, alanına ve maliyetine bakarak karar verdiği bilinmektedir.  Gemilerde kullanılan tipik balast suyu ıslah sistemi çalışma prensibi genel olarak aşağıdaki şekilde görülebilir;