Çalıştığımız gemilerde gerek idare ile gerekse şirket ile yaşanılan sorunların uluslararası platformda çözüme kavuşması için ITF yardımı talep ederiz. Peki bu kadar yaptırım gücü olan ITF Nedir? hiç düşündünüz mü? Gelin açıklayayım.
ITF Nedir ve Ne Yapar?
Kelime karşılığı olarak International Transport Workers’ Federation, yani Türkçesi Uluslararası Nakliye Çalışanları Federasyonu olarak çevrilmiş olan bu yapı, dünya üzerinde nakliye piyasasında çalışan işçilerin haklarını savunan bir sendikadır.
Özellikle nakliye çalışanlarının sosyal ve ekonomik haklarının korunup temsil edilmesi amacı ile kurulmuştur. Dünya Serbest Ticaret Sendikası Hareketi ve Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun belirlediği ana hukuksal kurallar çerçevesinde işlerini yapmaktadır.
ITF Yeri Nerededir?
Denizci arkadaşlarımızın yaşadığı olumsuzluklardan dolayı ITF ile iletişime geçmelerini istemek elbette son isteğim olacaktır ama olası bir sıkıntı durumunda profesyonellerden yardım alınabilmesi için bu sendikanın yeri sorulacaktır.
Genel olarak bilgi vermek gerekirse ITF Genel Merkezi Londra’dadır. Buna ek olarak kurumun Nairobi, Ouagadougou, Tokyo, Yeni Delhi, Rio de Janeiro, Amman, Moskova ve Brüksel’de de ofisleri bulunmaktadır. Dikkat ettiğiniz gibi, dünyanın ticaret merkezlerinin neredeyse tamamında bulunuyor. Anlayacağınız, tüm operasyonel işlemlerin içerisinde oldukları buradan da anlaşılabilir.
ITF Sadece Denizciler İçin mi Kuruldu?
İsmini daha detaylı analiz edersek, nakliye çalışanları kelimelerinden sadece denizde çalışanların kastedilmediği kolaylıkla anlaşılabilecektir. Aşağıdaki 8 ana iş kolu üzerinde çalışmalarını devam ettirmektedir;
- Gemiadamları,
- Demiryolları,
- Karayolu taşımacılığı,
- Sivil havacılık,
- Limanlar,
- İç sularda seyrüsefer,
- Balıkçılık,
- Turistik hizmetler
ITF Nasıl Ortaya Çıktı
Aslında bu sendikanın kurulması da tam bir birlik ve dayanışma örneği oluşturuyor. Nisan 1896 yılında Hollanda’nın en büyük limanı konumunda olan Rotterdam Limanında iş yapan bir işveren, limanda çalışan personelin maaşında %25’lik bir düşüş yapacağını açıklıyor. Tabi bunun üzerine liman işçileri de bu durumu boykot edip grev kararı alıyorlar.
Liman işçilerinin bu duruşu karşısında İngiliz Gemi Adamları da destek vererek, liman işçilerinin haklı pozisyonunda olumlu sonuç çıkana kadar gemilerindeki yükleme ve boşaltma faaliyetlerini durdurma kararı alarak işverenin ciddi manada baskı altına girmesinde etkili oluyorlar.
Doğaçlama olarak gelişen bu karşılıklı destekleşme, liman işçileri ve gemi adamlarının aslında aynı safta olduklarını ve dayanışma içerisinde olmaları durumunda sayılarının fazlalığı ile çok daha güçlü ses çıkarabileceklerini onlara gösterdi.
Tüm bağlantılı iş kollarının da destekleri ile Hollanda’da başlayan bu hak mücadelesi, işçilerin lehine sonuçlanınca, o dönemde kurulan ilişkilerin daha da ileri taşınarak aynı sektörde bulunan insanların sendikalaşarak uluslararası düzeyde bir federasyon kurulmasını sağladı.
ITF Şikayeti Nasıl Yapılır?
Yukarıda da belirtmiştim. İnşallah kimse şirketini veya gemisini ITF’e şikayet etme zorunluluğu altında kalmaz ama böyle bir sıkıntı olması durumunda da ITF Şikayet Prosedürünü bilmek gereklidir. Aslına bakarsanız çalıştığınız şirket zaten kalite yönetim sistemine sahip bir şirketse, Şirket Manuelinde de karşılaşılabilecek olumsuz durumlara karşı yazılmış bir şikayet prosedürünün olması gerekmektedir.
- Öncelikle şikayet konusunun haklı bir sebebe dayanıyor olması gerekmektedir. İftira veya çekememezlik ile yapılan şikayetler karşılığında ceza ile karşılaşılabilir.
- Şikayet edilmeden önce, mevcut konuda haklı olduğunuzu belgeleyebilecek yasal delil statüsünde kanıtlar gerekmektedir. Bu kanıtlar elbette şahitlerle de olabilir.
- Tüm deliller ve şahitlerin olması durumunda ilk limanda, liman yetkililerinden ITF Enspektörü ile görüşmek istediğinizi bildirmelisiniz. İngilizceniz yoksa bile ITF demenizden, liman personeli ne istediğinizi anlayacak ve yetkilinin en kısa sürede gemiye gelmesi sağlanacaktır.
Bu süreçten sonra yetkilinin yönlendirmesine göre hareket edebilirsiniz.
ITF Elverişli Bayrak ve Kolay Bayrak
Bu denizcilik sendikasının uygulamalarında sıklıkla karşılaştığımız elverişli bayrak da denilen kolay bayrak terimlerini açıklamak isterim.
Dünya üzerinde öyle yerler var ki, isimlerini bile bilmezsiniz veya bilseniz bile Türkiye’deki bir ilçe nüfusuna bile sahip değildir. Oysa birçok armatör o ülkelerden olmasa bile gemilerine o ülke bayrağı çekerek onların sicillerine girmektedirler. Çünkü o ülkelerde bürokrasi, vergilendirme ve kurallar o kadar kolaydır ki. İşte Kolay Bayrak veya armatör için “Elverişli Bayrak” isimleri de buradan gelmektedir.
Kurumsal denilebilecek denizcilik şirketlerinde çok fazla sıkıntılı durum olmadığından dolayı ITF’in özellikle ilgilendiği olaylar genellikle bu kolay FOC olarak da bilinen Kolay Bayraklı Gemilerin personeli ile alakalı olmaktadır.
ITF Yaptırımları Nelerdir?
Bir armatör için elverişli bayrak gemisi sahibi olmanın belli başlı avantajları olduğu gibi, ITF kanadından bakıldığında riskli durumlar da söz konusu olmaktadır.
Örneğin gemi personelinin maaş, kumanya, mesai ücretleri, dinlenme saatleri veya izinler gibi alma hakkı olup da alamadığı bazı haklardan dolayı armatörü veya gemi şirketini şikayet etme hakkı bulunmaktadır.
Gemi personeli tarafından bu olumsuz durum ITF’e bildirildiğinde sendika ilk önce geminin o anki liman başkanlıkları ile iletişime geçerek, elindeki kanuni yetkilerle beraber sorun çözülene kadar geminin seyir yapmasına engel olabilir. Olay ITF’e geldikten sonra sorunun sadece çözülmesi yeterli olmuyor. Ayrıca gemi adamlarının haklarının eksiksiz olarak alındığına dair bir dilekçe sendikaya verilmelidir. Gemi adamı dilerse bulunduğu limandan evine de gönderilmek isteyebilir.
Selamın aleküm benim gemide sözleşmem 7ay ve ayrılma dilekçemi 6buçuk aylık iken vermişim 9ay olmuş hala gemiden çekmediler ve 10cu aya girdim ailem her gün ne zaman geleceksin neden çekmiyorlar diye hergün soruyor ve inmek istiyorum inemiyorum şirket hala nerede çekileceğimizi söylemiyor ne zaman çekecekler bilmiyorum artık yorgun pisikoloji bitik hala gemide kalmaya devam peki bizim haklarımız ne olmalı
Bu çok hassas bir konu.
Elbette bulunduğunuz limana göre yapılabilecek işler var. En güzeli karşılıklı anlaşma yolu ile işleri çözmeniz. Fakat son noktada kimse sizi gemide zorla tutamaz. Özellikle Avrupa limanlarında size benzer durumda olan gemi adamları sadece ITF diyerek bile bir çok haklarını aldılar. Ama bu durumda şirket tarafından da zor durumda kalabilir, tekrar kontrata çıkarılmayabilirsiniz. Her şeyi göze aldıysanız siz de ITF yapabilirsiniz.