Denizcilik sektörü, Türkiye’de stratejik öneme sahip alanlardan biridir. Hem ticaret hem de savunma sanayisinin kritik bir parçası olan bu sektör, nitelikli iş gücüne olan talebini her geçen gün artırıyor. Bu nedenle Türkiye’de denizcilik eğitimi, denizcilik alanında kariyer hedefleyenler için hayati bir adım haline gelmiştir. Denizcilik eğitimi ülkemizde üç ana kategoride sunulmaktadır: meslek liseleri, üniversiteler ve sertifika programları. Bu yazımda sizlere bu adımlardan ve sonuçta elde edilebilecek olan başarılardan bahsetmek istiyorum. Umarım beğenirsiniz.
Denizcilik Meslek Liseleri
Denizcilik meslek liseleri, denizciliğe ilk adım olarak da tanımlanabilir. Denizcilik alanına erken yaşta giriş yapmak isteyen öğrencilere özel eğitim sunar. Bu liseler, öğrencilere hem teorik bilgi hem de pratik beceriler kazandırarak onları sektöre hazırlar. Türkiye’de denizcilik meslek liseleri özellikle Ege ve Marmara bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Coğrafi olarak bu bölgelerde pratik kazanılması açısından, iş sahalarına yakınlık ve kültürel olarak da denizcilik mesleğine yakın olması bakımından sanırım böyle bir dağılım söz konusudur.
Türkiye’deki Denizcilik Meslek Liseleri
Aşağıdaki tabloda Türkiye’deki Denizcilik Meslek Liseleri tablosuna ulaşabilirsiniz.
Yukarıdaki tablo belirli bir süreye kadar ülkemizde mevcut bulunan denizcilik meslek liselerini göstermektedir. Bu süreden sonra yeni açılmış okullar da olabilir.
Denizcilik Meslek Lisesi Avantajları
Elbette meslek liselerinin genel olarak öğrencilere kattığı ortak avantajlar bulunmaktadır. Bundan da bana göre en büyük payı alan meslek liselerinden birisi de denizcilik meslek liseleridir. (Diğeri de Sağlık meslek liseleri)
Genel olarak diğerleri gibi bu meslek liselerinin avantajlarını sektöre erken giriş ve sektöre uyum başlıkları altında incelememiz mümkündür.
Sektöre Erken Giriş: Öğrenciler denizcilik meslek liseleri sayesinde sektöre genç yaşta adım atar ve gemi adamı belgesi gibi önemli sertifikalar alırlar.
Denizcilik Sektörüne Uyum: Liseden mezun olan öğrenciler, genellikle liman işletmelerinde, gemi makinelerinde ya da deniz ulaştırma alanında çalışabilir.
Denizcilik Fakülteleri
Türkiye’de denizcilik eğitimi denildiğinde akla ilk gelen kurumlardan biri üniversitelerin denizcilik fakülteleridir. Bu fakülteler, öğrencilere hem teorik hem de pratik alanda kapsamlı bir eğitim sunar. Türkiye’deki en popüler denizcilik fakültelerinden bazıları İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Denizcilik Fakültesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’dir.
Türkiye’de denizcilik alanında akademik kariyerin yapılabileceği en verimli yerler denizcilik fakülteleridir. Özellikle uzakyol, sınırsız gemi adamı ehliyeti sağlama konusunda verdikleri eğitimler, mezunlarının uluslararası IMO standartlarına uygunluğu bakımından denizcilik fakültesi mezunları, ülkemizdeki denizcilik sektörünün lokomotif gücünü oluşturmaktadırlar.
Denizcilik Fakültesi Bölümleri
Denizcilik Fakültesi Bölümleri daha önce de sitemizin kuruluşunun ilk zamanlarında paylaştığımız üzere 2 ana bölümden oluşmaktadır. Bunlar;
- Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği
- Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği
bölümleridir. Gelin bu bölümleri daha derinlemesine inceleyelim.
Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği: Gemi makineleri mühendisliği, denizcilik sektöründe en çok tercih edilen bölümlerden biridir. Bu bölümde, gemi makineleriyle ilgili teknik eğitimler verilmekte ve öğrenciler bu alanda uzmanlaşmaktadır. Bu bölüm mezunları belirli bir deniz tecrübesinin ardından karada bir çok alanda başarılı birer mühendis olabilmektedirler. Çalışma alanları çok fazla geniştir. Sadece denizcilik alanında değil, aynı zamanda endüstri ve teknik bakım onarım işlemlerinin yapıldığı her sahada aranan personeller olarak iş bulma olanaklarına sahiptirler.
Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği: Bu bölümde öğrenciler, deniz ticareti, liman işletmeciliği, gemi yönetimi gibi konularda eğitim alır ve denizcilik sektöründe yönetici pozisyonlarına hazırlanır. Buradan mezun olan meslek uzmanları da özellikle denizcilik sektörlerinin farklı dallarında uzmanlaşmış kişiler olarak karada iş hayatlarına devam edebilirler. Bunun yanında sigorta, bankacılık, brokerlık gibi farklı alanlarda da son derece başarılı birer profesyonel olabilirler.
Sertifika Programları
Türkiye’de Denizcilik Eğitimi denildiği zaman sertifika programlarının da yerini küçümsememek gerekmektedir. Denizcilik sektöründe çalışanlar için veya denizcilik sektöründe bir iş sahibi olmak isteyenler için sertifika programları, kariyerlerini ilerletmek veya belirli bir uzmanlık alanında bilgi sahibi olmak için mükemmel bir fırsattır. Türkiye’deki birçok denizcilik okulu ve özel eğitim merkezi, denizcilik sertifika programları sunmaktadır. Bu hem yukarıda bahsi geçen akademik eğitim kurumlarının Sürekli Eğitim Merkezleri aracılığı ile hem de özel olarak bu alanda eğitim veren kursların yetkinlikleri ile sağlanabilmektedir.
Özellikle bu alanda sertifikalandırmaların başında, daha önce bir meslek lisesine gitmemiş veya denizcilik fakültesinden mezun olmamış kişilerin gemilerde çalışmaları için gerekli olan Gemi Adamı Belgesi adını verdiğimiz Liman Cüzdanı sertifikaları gelmektedir. Liman Cüzdanı Almak İçin Gerekenler konulu yazımızda aslında bu konulardan da bahsetmiştik. O yazıma da bakarak konuyu daha da detaylı inceleme fırsatınız olabilir.
Sertifikalar
Aslında Türkiye’de Denizcilik Eğitimi konusunda sertifikaların detaylarına çok fazla da yer vermek gerekmiyor. Ama yukarıda sertifika veren kurumlardan bahsetmiş olarak aslında Türkiye’de Denizcilik Eğitimi veren kurumların birisinin ana faaliyet konusundan bahsetmiş oluyorum. Bu kurumların da en büyük yetkinlik alanı denizde çalışmak için gerekli olan sertifikaları gemi adamlarına eğitimlerini verip sınav sonucunda başarılı olanlara vermektir.
Bu sertifikaların başında Gemi Adamı Belgesi gelmektedir. Belirli bir teorik eğitim, belirli bir de eğitimi almış olan kişiler, bakanlık tarafından yapılan sınavdan da başarılı olduktan sonra gemi adamı belgesi adını da verdiğimiz liman cüzdanını almaya hak kazanmaktadırlar.
Sertifika eğitim kurumlarının verdiği ve talep gören bir diğer sertifika da amatör yat kaptanlığı sertifikasıdır. Bu sektörde çalışmak isteyen kişilerin bu belgeyi de almaları gerekmektedir. Türkiye’de Denizcilik Eğitimi alanında bu belge de kurslar tarafından sağlanan önemli bir belgedir.
Sertifika Programlarının Avantajları
Türkiye’de Denizcilik Eğitimi konusunda bu kurumların sağlamış olduğu belgeler sayesinde bazı avantajlı durumlar söz konusudur. Bunlar;
Esnek Eğitim Süreleri: Sertifika programları genellikle kısa süreli eğitimler olup, çalışanlar için büyük bir avantaj sağlar.
Mesleki Gelişim: Sertifikalı eğitimler, çalışanların belirli bir alanda uzmanlaşmasına ve kariyerlerinde ilerlemelerine olanak tanır.
Denizcilik Eğitimi Sonrası Kariyer Fırsatları
Denizcilik eğitimi alan bireyler, mezuniyet sonrası geniş kariyer fırsatlarına sahiptir. Denizcilik sektörü, ticari gemilerden yatlara, liman işletmelerinden deniz güvenliğine kadar birçok farklı alanda iş imkanı sunmaktadır. Özellikle Türkiye’nin Akdeniz ve Karadeniz gibi önemli deniz ticaret yollarında bulunması, bu alandaki iş imkanlarını artırmaktadır.
Denizcilik Eğitimi Alarak Çalışılabilecek Alanlar:
- Gemi Kaptanlığı
- Liman İşletmeciliği
- Gemi Makineleri Bakım ve Onarımı
- Yat Kaptanlığı ve Yat İşletmeciliği
- Deniz Ticareti ve Lojistik Yönetimi
Türkiye’de Denizcilik Eğitimi Almanın Avantajları
Türkiye, denizcilik eğitimi açısından zengin bir altyapıya sahiptir. Meslek liselerinden üniversitelere kadar geniş bir eğitim yelpazesi sunulmaktadır. Ayrıca, sertifika programları sayesinde çalışanlar kariyerlerinde hızla ilerleyebilir. Denizcilik eğitimi alan bireyler, sadece Türkiye’de değil, dünya genelinde de iş bulma imkanına sahip olur.